tag:blogger.com,1999:blog-28103081830796677442024-03-13T06:16:32.405-07:00Music and Musingssudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.comBlogger6125tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-48502412743828796862010-01-09T01:45:00.000-08:002010-01-09T01:47:10.101-08:00हिन्दी फ़िल्मों में हिन्दी : बालीवुड मे साहित्यबहुत बरस पहले सुना था कि मुन्शी प्रेमचन्द भी माया नगरी पहुंचे थे. कुछ फ़िल्मों के लिए पटकथाएं भी लिखीं. नागर जी और उनकी सुपुत्री, भगवती बाबू, रेणु जी (शैलेन्द्र की वजह से), नीरज, आज कल उदय प्रकाश, बीच मे मन्नू जी, राजेन्द्र जी, कमलेश्वर, धर्मवीर भारती, बच्चन जी आदि आदि अनेक नाम कभी न कभी बालीवुड से जुड़े थे. लेकिन तथाकथित हिन्दी फ़िल्मों के व्यवसाय के कर्ता धर्ता यानी निर्माता, निर्देशक और अभिनेता/अभिनेत्रियां हिन्दी से इतनी दूर नज़र आते हैं कि ऐसा लगता है कि हिन्दी इनके लिए मात्र कमाई की भाषा ही है, बोल चाल की नहीं.<br /><br />ऐसा क्षेत्रीय फ़िल्मों से जुड़े लोगो में तनिक कम लगता है. लगभग सभी क्षेत्रीय भाषाओं के अभिनेतागण सार्वजनिक रूप से और मीडिया पर भी अपनी अपनी भाषा में ही बात-चीत करते नज़र आते है. बांग्ला, कन्नड़, तमिल, तेलुगू, मलयालम, मराठी आदि भाषाओं के फ़िल्म कलाकार अपनी अपनी भाषा के साहित्य से भी वाकिफ़ लगते हैं. अफ़सोस की बात है कि हिन्दी फ़िल्म उद्योग से जुड़े लोगों को हिन्दी साहित्य से कोई जुड़ाव हो ऐसा कभी भी नहीं लगता. बालीवुड के आज के स्टारों मे एक अमिताभ जी को छोड़ कर शायद ही कोई हो जो हिन्दी मे वार्तालाप कर सके. आश्चर्य तो तब होता है जब हिन्दी पट्टी से पहुंचे कलाकार, जो हिन्दी नाटकों से हो कर आगे बढ़े हैं, एकदम से अंग्रेज़ीदां बनने की कोशिश करने लगते हैं. मनोज बाजपेयी, शेखर सुमन आदि को क्या कहें.<br /><br />बहुत पहले देवानन्द और वहीदा अभिनीत एक फ़िल्म देखी थी - ’काला बाज़ार’. फ़िल्म की कहानी तो अब ठीक ठीक नही याद है, पर एक ऐसा दॄश्य है फ़िल्म में जब नायिका अपने कालेज के पास एक बाग मे बैठ कर एक किताब पढ़ रही होती है, और कैमरा ज़ूम होने पर दिखता है कि वह पुस्तक ’कामायनी’ है. आजकल पहले तो फ़िल्मी पात्र पर्दे पर कुछ पढ़ते नज़र आते ही नहीं, और अगर ऐसा गलती से कभी हो भी जाए तो उनके हाथों में हिन्दी की कोई किताब तो शायद ही होगी. (यदि आपको कोई किरदार पर्दे पर कोई किताब पढते नज़र आया हो तो कॄपया ज़रूर बताएं.)sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com6tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-65193593515102248732009-12-22T21:56:00.000-08:002009-12-22T23:54:19.574-08:00RAAZ<span style="font-size:130%;"><span>क्या</span> <span>मजे</span> <span>की</span> <span>बात</span> <span>है</span>। <span>जब</span> <span>जी</span> <span>चाहे</span> <span>टाइम</span> <span>मशीन</span> <span>का</span> <span>समय</span> <span>चक्र</span> <span>घुमाया</span> <span>और</span> <span>जा</span> <span>पहुंचे</span> <span>पुराने</span> <span>समय</span> <span>में</span>। <span>मिल</span> <span>आये</span> <span>तत्कालीन</span> <span>रिश्तेदारों</span> <span>से</span>, <span>दोस्तों</span> <span>से</span>, <span>दुश्मनों</span> <span>से</span> <span>और</span> <span>चाहे</span> <span>तो</span> <span>कुछ</span> <span>भूल</span> <span>सुधार</span> <span>भी</span> <span>कर</span> <span>आये</span>। <span>ऐसा</span> <span>ही</span> <span>कुछ</span> <span>लगता</span> <span>था</span> <span>मुझे</span><span>जब</span> <span>पहली</span> <span>बार</span> <span>मैंने</span> <span>एक</span> <span>लोकप्रिय</span> <span>अंग्रेज़ी</span> <span>फिल्म</span> "<span>Timecop</span>" <span>देखी</span>। Van Dam <span>की</span> <span>इस</span> <span>फिल्म</span> <span>में</span> <span>खलनायक</span> <span>समय</span> <span>से</span><span>पीछे</span> <span>जा</span> <span>कर</span> <span>अपराध</span> <span>करता</span> <span>था</span>। <span>उदाहरण</span> <span>के</span> <span>लिए</span>, <span>वह</span> <span>१९३०</span> <span>के</span> <span>दशक</span> <span>में</span> <span>जा</span> <span>कर</span> <span>मंदी</span> <span>के</span> <span>दौर</span> <span>की</span> <span>कंपनियों</span> <span>के</span> <span>शेयर</span> <span>औने</span><span>पौने</span> <span>दामों</span> <span>में</span> <span>खरीदता</span> <span>था</span> <span>और</span> <span>फिर</span> <span>वर्तमान</span> <span>में</span> <span>लौट</span> <span>आता</span> <span>था</span> <span>और</span> <span>उन्हीं</span> <span>कंपनियों</span> <span>पर</span> <span>कब्ज़ा</span> <span>कर</span> <span>लेता</span> <span>था</span> <span>अपने</span> <span>शेयर</span><span>होल्डिंग</span> <span>की</span> <span>बदौलत</span>। <span>एक</span> <span>अन्य</span> <span>बदमाश</span> <span>वर्तमान</span> <span>से</span> <span>अत्याधुनिक</span> <span>स्वचालित</span> <span>मशीन</span> <span>गन</span> <span>ले</span> <span>कर</span> <span>१९</span> <span>वीं</span> <span>शताब्दी</span> <span>में</span> <span>जा</span><span>कर</span> <span>खज़ाना</span> <span>लूटता</span> <span>था</span> <span>फिर</span> <span>मजे</span> <span>से</span> <span>वापस</span> <span>लौट</span> <span>आता</span> <span>था</span>। <span>कुछ</span> <span>इसी</span> <span>तरह</span> <span>की</span> <span>चीज़ें</span> <span>कॉमिक्स</span> <span>में</span> <span>भी </span><span>मिलती</span> <span>हैं</span>।
<br /><span>हाँ</span> <span>कुछ</span> <span>अजीब</span> <span>से</span> <span>प्रश्न</span> <span>ज़रूर</span> <span>आते</span> <span>थे</span> <span>मन</span> <span>में</span> <span>जो</span> <span>इस</span> <span>तरह</span> <span>की</span> <span>फिल्मों</span> <span>में</span> <span>ठीक</span> <span>से</span> <span>उत्तरित</span> <span>नहीं</span> <span>होते</span> <span>थे</span>। <span>जैसे</span> <span>जब</span> <span>आप</span><span>विगत</span> <span>में</span> <span>जा</span> <span>कर</span> <span>कुछ</span> <span>बदलते</span> <span>हैं</span>, <span>तो</span> <span>उनके</span> <span>परिणाम</span> <span>तब</span> <span>से</span> <span>ले</span> <span>कर</span> <span>अब</span> <span>यानी</span> <span>वर्तमान</span> <span>तक</span> <span>कुछ</span> <span>न</span> <span>कुछ</span> <span>ज़रूर</span> <span>बदलेंगे</span>। <span>फलस्वरूप</span> <span>जब</span> <span>हम</span> <span>वापस</span> <span>वर्तमान</span> <span>में</span> <span>लौटेंगे</span> <span>तो</span> <span>वह</span> <span>वैसा</span> <span>ही</span> <span>नहीं</span> <span>रहेगा</span> <span>जैसा</span> <span>हम</span> <span>उसे</span> <span>छोड़</span> <span>कर</span> <span>गए</span> <span>थे</span>।
<br /><span>विज्ञानं</span> <span>फंतासियों</span> <span>के</span> <span>अलावा</span> <span>ऐसे</span> <span>विचारों</span> <span>को</span> <span>शायद</span> <span>ही</span> <span>कोई</span> <span>गंभीरता</span> <span>से</span> <span>लेता</span> <span>हो</span>।
<br />
<br /><span>लेकिन</span>.... <span>इट</span> <span>हैपेन्स</span> <span>ओनली</span> <span>इन</span> <span>इंडिया</span>। <span>कुछ</span> <span>समय</span> <span>पहले</span> <span>एक</span> <span>रिअलिटी</span> <span>शो</span> <span>आरंभ</span> <span>हुआ</span> <span>है</span> '<span>राज़</span>..<span>पिछले</span> <span>जन्म</span> <span>का</span>' <span>एन</span><span>डी</span> <span>टी</span> <span>वी</span> <span>इमेजिन</span> <span>पर</span> <span>जहाँ</span> <span>प्रतिभागी</span> <span>बड़े</span> <span>नाटकीय</span> <span>तरीके</span> <span>से</span> <span>अपने</span> <span>पूर्व</span> <span>जन्म</span> <span>में</span> <span>चले</span> <span>जाते</span> <span>हैं</span> (<span>यह</span> <span>समय</span> <span>यात्रा</span> <span>से</span> <span>भी</span><span>आगे</span> <span>की</span> <span>चीज़</span> <span>है</span> <span>भाई</span>) <span>और </span><span>उन्हें</span> <span>सब</span> <span>कुछ</span> <span>याद</span> <span>आ</span> <span>जाता</span> <span>है</span>, <span>कि</span> <span>उनकी</span> <span>मृत्यु</span> <span>कैसे</span> <span>हुई</span>, <span>पिछले</span> <span>जन्म</span> <span>में</span> <span>कौन</span> <span>माँ</span> <span>बाप</span> <span>थे</span>, <span>आदि</span> <span>आदि</span>। <span>प्रेमाईस</span> <span>ये</span> <span>है</span> <span>कि</span> <span>यदि</span> <span>आपको</span> <span>कोई</span> <span>चीज़</span> <span>बेचैन</span> <span>करती</span> <span>है</span>, <span>किसी</span> <span>प्रकार</span> <span>का</span> <span>भय</span> <span>है</span>, <span>या</span> <span>ऐसा</span> <span>ही</span> <span>कुछ</span> <span>तो</span> <span>ज़रूर</span><span>इसका</span> <span>रिश्ता</span> <span>पूर्व</span> <span>जन्म</span> <span>से</span> <span>है</span>। <span>तो</span> <span>अब</span> <span>आप</span> <span>पूर्व</span> <span>जन्म</span> <span>में</span> <span>जाइये</span>, <span>अपनी</span> <span>वर्तमान</span> <span>समस्या</span> <span>का</span> <span>निश्चित</span> <span>कारण</span> '<span>देखिये</span>'। <span>और</span> <span>वापस</span> <span>आइये</span> <span>आपकी</span> <span>उद्विग्नता</span> <span>समाप्त</span> <span>या</span> <span>कम</span> <span>हो</span> <span>जाएगी</span>। <span>तो</span> <span>जैसे</span> <span>ही</span> <span>सेलिना</span> <span>जेटली</span> <span>कहती</span> <span>हैं</span> <span>कि</span> <span>उन्हें</span> '<span>सोल</span> <span>मेट</span>' <span>कि</span> <span>तलाश</span> <span>है</span>, <span>दर्शक</span> <span>समझ</span> <span>जाता</span> <span>है</span> <span>कि</span> <span>ज़रूर</span> <span>पूर्व</span> <span>जन्म</span> <span>में</span> <span>इनका</span> <span>कोई</span> <span>ब्रेक</span> <span>अप</span> <span>हुआ</span> <span>था</span>। <span>वाह</span> <span>वाह</span>।
<br />
<br /><span>कोई</span> <span>भी</span> <span>इस</span> <span>अंधविश्वास</span> <span>से</span> <span>भरे</span> <span>और</span> <span>तर्क</span> <span>से</span> <span>परे</span> <span>कार्यक्रम</span> <span>का</span> <span>विरोध</span> <span>नहीं</span> <span>करता</span>, <span>कि</span> '<span>पास्ट</span> <span>लाइफ</span> <span>थेरेपी</span>' <span>आजकल</span> '<span>इन</span><span>थिंग</span>' <span>है</span>। <span>इलीट</span> <span>वर्ग</span> <span>का</span> <span>नया</span> <span>शगल</span>। <span>तो</span> <span>मध्य</span> <span>वर्गीय</span> <span>जनता</span> <span>को</span> <span>सास</span> <span>बहू</span> <span>के</span> <span>आगे</span> <span>भी</span> <span>नया</span> <span>कुछ</span> <span>दिखा</span>। <span>प्रिंट</span> <span>मीडिया</span> <span>या</span><span>चैनेलीय</span> <span>मीडिया</span> <span>कहीं</span> <span>भी</span> <span>कुछ</span> <span>सुगबुगाहट</span> <span>नहीं</span>। <span>सूचना</span> <span>और</span> <span>प्रसारण</span> <span>मंत्रालय</span> <span>भी</span> <span>सोया</span> <span>है</span>। <span>जबकि</span> <span>उसके</span> <span>ही</span> <span>एक</span> <span>नियम '</span></span><meta equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8"><meta name="ProgId" content="Word.Document"><meta name="Generator" content="Microsoft Word 11"><meta name="Originator" content="Microsoft Word 11"><link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CADMINI%7E1%5CLOCALS%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:worddocument> <w:view>Normal</w:View> <w:zoom>0</w:Zoom> <w:punctuationkerning/> <w:validateagainstschemas/> <w:saveifxmlinvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:ignoremixedcontent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:alwaysshowplaceholdertext>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:compatibility> <w:breakwrappedtables/> <w:snaptogridincell/> <w:wraptextwithpunct/> <w:useasianbreakrules/> <w:dontgrowautofit/> </w:Compatibility> <w:browserlevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> </w:WordDocument> </xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml> <w:latentstyles deflockedstate="false" latentstylecount="156"> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><style> <!-- /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-parent:""; margin:0in; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} @page Section1 {size:8.5in 11.0in; margin:1.0in 1.25in 1.0in 1.25in; mso-header-margin:.5in; mso-footer-margin:.5in; mso-paper-source:0;} div.Section1 {page:Section1;} --> </style><!--[if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} </style> <![endif]--><span style="font-size:130%;"><span style="font-size: 14pt; font-family: Arial; color: black;">Cable Television Network Rules, 1994</span></span><span style="font-size:130%;"><span></span> (</span><meta equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8"><meta name="ProgId" content="Word.Document"><meta name="Generator" content="Microsoft Word 11"><meta name="Originator" content="Microsoft Word 11"><link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CADMINI%7E1%5CLOCALS%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:worddocument> <w:view>Normal</w:View> <w:zoom>0</w:Zoom> <w:punctuationkerning/> <w:validateagainstschemas/> <w:saveifxmlinvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:ignoremixedcontent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:alwaysshowplaceholdertext>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:compatibility> <w:breakwrappedtables/> <w:snaptogridincell/> <w:wraptextwithpunct/> <w:useasianbreakrules/> <w:dontgrowautofit/> </w:Compatibility> <w:browserlevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> </w:WordDocument> </xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml> <w:latentstyles deflockedstate="false" latentstylecount="156"> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><style> <!-- /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-parent:""; margin:0in; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} @page Section1 {size:8.5in 11.0in; margin:1.0in 1.25in 1.0in 1.25in; mso-header-margin:.5in; mso-footer-margin:.5in; mso-paper-source:0;} div.Section1 {page:Section1;} --> </style><!--[if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} </style> <![endif]--><span style="font-size:130%;"><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman";">Rule 6-1-j) के तहत अंधविश्वास फैलाना जुर्म है।
<br />
<br /></span> - </span> sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-91900377500918827362009-12-07T10:14:00.000-08:002009-12-07T10:16:28.055-08:00<span style="font-size:130%;">तुमने बाबर की तरफ फेंके थे सारे पत्थर<br />है मेरे सर की खता ज़ख्म जो सर में आये<br />पांव सरयू में अभी राम ने धोये भी न थे<br />के नज़र आये वहां खून के गहरे धब्बे<br />पांव धोये बिना सरयू के किनारे से उठे<br />राम यह कहते हुए अपने द्वारे से उठे<br />राजधानी की फ़िज़ा आयी नहीं रास मुझे<br />छह दिसंबर को मिला दूसरा बनवास मुझे।<br /><br /><span style="font-weight: bold;">'</span><span style="font-weight: bold;">कैफ़ी</span><span style="font-weight: bold;"> </span><span style="font-weight: bold;">आज़मी</span><span style="font-weight: bold;">'</span><br /></span> <h3 class="cat_title"><span style="font-size:130%;"><br /></span></h3>sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-51391188295146695772009-12-06T09:12:00.000-08:002009-12-06T10:07:11.222-08:00क्या कहूं<span style="font-size:130%;"><span>आज</span> <span>शाम</span> <span>को</span> <span>जब</span> <span>मैं</span> <span>पत्रिका</span> <span>की</span> <span>दुकान</span> <span>पर</span> <span>खड़ा</span> <span>था</span> <span>तो</span> <span>वह</span> <span>आदमी</span> <span>वहां</span> <span>पहले</span> <span>से</span> <span>ही</span> <span>खड़ा</span> <span>था।</span> <span>शायद</span> <span>मेरे</span> <span>ही</span> <span>जैसे</span> <span>किसी</span> <span>व्यक्ति</span> <span>के</span> <span>इंतज़ार</span> <span>में</span> <span>था।</span> <span>नज़रें</span> <span>मिलते</span> <span>ही</span> <span>वो</span> <span>मेरे</span> <span>पास</span> <span>आया</span> <span>और</span><span>बोला</span>, '<span>साब</span> <span>ज़ी</span>, <span>थोड़ी</span> <span>मदद</span> <span>कर</span> <span>दो।</span> <span>बड़ा</span> <span>एहसान</span> <span>होगा।</span> ' <span>यह</span> <span>जान</span> <span>कर</span> <span>भी</span> <span>कि</span> <span>ऐसा</span> <span>नहीं</span> <span>है</span> <span>मैं</span> <span>मन</span> <span>ही</span> <span>मन</span> <span>प्रार्थना</span> <span>कर</span> <span>रहा</span> <span>था</span> <span>कि</span> <span>वो</span> <span>सामान्य</span> <span>भिखारी</span> <span>निकले।</span><br /><span>मैंने</span> तोलने की <span>दृष्टि</span> <span>से</span> <span>उसे</span> <span>देखा।</span> <span>वो</span> <span>करीब</span> <span>३५</span>-<span>३६</span> <span>वर्षीय</span> <span>युवक</span> <span>था।</span><span>मध्यम</span> <span>कद</span>, <span>थोड़ा</span> <span>गोल</span> <span>सा</span> <span>चेहरा</span>, <span>थोड़े</span> <span>कम</span> <span>बाल।</span> <span>कपड़े</span> <span>थोड़े</span> <span>पुराने</span> <span>और</span> <span>जाड़े</span> <span>के</span> <span>हिसाब</span> <span>से</span> <span>थोड़े</span> <span>कम</span>. <span>शायद</span> <span>वो</span> <span>नेपाल</span> <span>से</span> <span>था।</span> <span>असमिया</span> <span>भी</span> <span>हो</span> <span>सकता</span> <span>था।</span> <span>बोली</span> <span>से</span> <span>वो</span> <span>इन</span> <span>दोनों</span> ही <span>तरह</span> <span>का</span> <span>लग</span> <span>रहा</span> <span>था।</span> <span>जैसे</span> <span>जी</span> <span>को</span> <span>ज़ी</span> <span>कहना।</span> <span>गो</span> <span>मैं</span> <span>उसकी</span> <span>बात</span> <span>सुनने</span> <span>का</span> <span>प्रयास</span> <span>कर</span> <span>रहा</span> <span>था</span>, <span>चेहरे</span> <span>से</span> <span>येही</span> <span>ज़ाहिर</span> <span>कर</span> <span>रहा</span> <span>था</span> <span>कि</span> <span>मैं</span> <span>बिल्कुल</span> <span>भी</span> <span>तवज्जो</span> <span>नहीं</span> <span>दे</span> <span>रहा</span> <span>हूँ</span> <span>और</span> <span>दूकानदार</span> <span>से</span> <span>बात</span> <span>करने</span> <span>में</span> <span>व्यस्त</span> <span>हूँ।</span> <span>तभी</span> <span>उस</span> <span>आदमी</span> <span>ने</span> कुछ कहते हुए <span>नीचे</span> <span>की</span> <span>ओर</span> <span>इशारा</span> <span>किया।</span> <span>न</span> <span>चाहते</span> <span>हुए</span> <span>भी</span> <span>मेरी</span> <span>निगाह</span> <span>उस</span> <span>ओर</span> <span>घूम</span> <span>गई।</span> <span>एक</span> <span>महिला</span>, <span>एक</span> <span>११</span>-<span>१२</span> <span>वर्ष</span> <span>की</span> <span>सुंदर</span> <span>पर</span> <span>मैल</span> <span>भरे</span> <span>चेहरे</span> <span>वाली</span> <span>लड़की</span>, <span>और</span> <span>एक</span> <span>४</span>-<span>५</span> <span>वर्ष</span><span>का</span> <span>कमज़ोर</span> <span>सा</span> <span>लड़का</span> <span>वहीं</span> <span>ज़मीन</span> <span>पर</span> <span>बैठे</span> <span>थे।</span> <span>एक</span> <span>लोहे</span> <span>का</span> <span>बक्सा</span>, <span>एक</span> <span>गठरी</span> <span>और</span> <span>एक</span> <span>चेन</span> <span>वाला</span> <span>बैग</span> <span>जैसा</span> <span>स्टेशन</span> <span>रोड</span> <span>की</span> <span>दुकानों</span> <span>में</span> <span>मिलता</span> <span>है</span>, <span>उनके</span> <span>पास</span> <span>पड़े</span> <span>हुए</span> <span>थे।</span> <span>छोटा</span> <span>बच्चा</span> <span>बैग</span> <span>पर</span> <span>बैठा</span> <span>था।</span> <span>उसकी</span> <span>माँ</span> <span>और</span> <span>बहिन</span> <span>ज़मीन</span> <span>पर</span> <span>उकडूं</span> <span>बैठे</span> <span>थे।</span> <span>मैं</span> <span>उनकी</span> <span>हालत</span> <span>समझना</span> <span>चाहता</span> <span>था।</span> <span>पर</span> <span>डरता</span> <span>था</span> <span>कि</span> <span>कही</span> <span>वे</span> <span>गले</span> <span>न</span> <span>पड़</span> <span>जायें।</span> <span>बहुत</span> <span>हद</span> <span>तक</span> <span>ये</span> <span>लगता</span> <span>था</span> <span>कि</span> <span>वे</span> <span>किसी</span> <span>बड़े</span> <span>बंगले</span> <span>में</span> <span>काम</span> <span>करते</span> <span>रहे</span> <span>होंगे।</span> <span>आदमी</span> <span>चौकीदारी</span> <span>का</span>, <span>बीवी</span> <span>झाड़ू</span>-<span>पोंछे</span>-<span>बर्तन</span> <span>का</span> <span>कम</span><span>करती</span> <span>रही</span> <span>होगी।</span> <span>लड़की</span> <span>शायद</span> <span>माँ</span> <span>का</span> <span>हाथ</span> <span>बंटाती</span> <span>रही</span> <span>होगी।</span> <span>और</span> <span>लड़का</span> <span>शायद</span> <span>स्कूल</span> <span>जाता</span> <span>रहा</span> <span>होगा।</span> <span>शायद</span> <span>इन्हें</span> <span>एक</span> <span>साथ</span> <span>नौकरी</span> <span>से</span> <span>निकाल</span> <span>दिया</span> <span>गया</span> <span>हो।</span> <span>जल्दी</span> <span>से</span> <span>मैंने</span> <span>अपना</span> <span>ध्यान</span> <span>उसके</span> <span>परिवार</span> <span>कि</span> <span>ओर</span> <span>से</span> <span>हटाया।</span> <span>कहीं</span> <span>में</span> <span>द्रवित</span> <span>हो</span> <span>कर</span> <span>सचमुच</span> <span>पैसे</span> <span>न</span> <span>दे</span> <span>बैठूं।</span> <span>तभी</span> <span>उस</span> <span>आदमी</span> <span>की</span> <span>अस्पष्ट</span> <span>आवाज़</span> <span>फिर</span> <span>सुनाई</span> <span>पड़ी</span> <span>और</span> <span>मैं</span> <span>वर्तमान</span> <span>में</span> <span>लौटा</span> '<span>साब</span> <span>ज़ी</span>, <span>पचास</span> <span>रूपया</span> <span>दे</span> <span>दो</span> <span>तो</span> <span>हम</span> <span>लोग</span> <span>कुछ</span> <span>खा</span> <span>लें।</span>'<br /><span>मैं</span> <span>फिर</span> <span>सोचने</span> <span>लगा।</span> '<span>आखिर</span> <span>इन्हें</span> <span>क्यों</span> <span>निकला</span> <span>गया</span> <span>होगा।</span><span>और</span> <span>जो</span> <span>ज़वाब</span> <span>सूझा</span> <span>वो</span> <span>था</span> '<span>ज़रूर</span> <span>इन्होंने</span> <span>चोरी</span> <span>की</span> <span>होगी।</span> <span>और</span> <span>किसी</span> <span>चोर</span> <span>को</span> <span>कोई</span> <span>अपने</span> <span>घर</span> <span>में</span> <span>क्यूँ</span> <span>रखेगा।</span>' </span> - ' <span style="font-weight: bold; font-style: italic;font-size:130%;" >they got what they deserved.</span><span style="font-size:130%;"> <span>फिर</span> <span>मैंने</span> <span>अपने</span> <span>तर्क</span> <span>पर</span> <span>ख़ुद</span> <span>को</span> <span>शाबाशी</span> <span>दी</span>, <span>दुकानदार</span> <span>को</span> <span>भुगतान</span> <span>किया</span>, <span>और</span><span>उस</span> <span>आदमी</span> <span>से</span> <span>नज़रें</span> <span>मिलाये</span> <span>बिना</span> <span>सामान</span> <span>की</span> <span>लिस्ट</span> <span>पर</span> <span>नज़र</span> <span>रखते</span> <span>हुए</span> <span>तेज़</span> <span>क़दमों</span> <span>से</span> <span>वहां</span> <span>से</span> <span>चल</span> <span>दिया।</span><br /><span>और</span> <span>अब</span> <span>रात</span> <span>के</span> <span>बारह</span> <span>बजे</span>, <span>पिछले</span> <span>डेढ़</span> <span>घंटे</span> <span>से</span> <span>ख़ुद</span> <span>से</span> <span>लड़</span> <span>रहा</span> <span>हूँ।</span> <span>क्या</span> <span>मुझे</span> <span>पैसे</span> <span>दे</span> <span>देने</span> <span>चाहिए</span> <span>थे</span>? <span>क्या</span> <span>वे</span> <span>वाकई</span> <span>चोर</span> <span>थे</span>? <span>या</span> <span>ये</span> <span>मेरा</span> convenient <span>तर्क</span> <span>था</span>? <span>या</span> <span>मैं</span> <span>भी</span> hypocrite <span>होता</span> <span>जा</span> <span>रहा</span> <span>हूँ</span>?</span>sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-34621371136358256892008-12-16T07:05:00.000-08:002017-11-10T04:13:38.140-08:00एक kavita<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: 180%; font-style: italic;"><span style="color: rgb(102 , 0 , 0); font-weight: bold;">प्रश्न</span></span></div>
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">शब्द</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">सारे</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">हो</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">गए</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">स्थिर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">विवशता</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्यूँ</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">इस</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">कदर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">है</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">,</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">गीत</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">मेरे</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">मौन</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्यूँ</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">हैं</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">मूक</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">मेरे</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">नैन</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्यूँ</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">हैं</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्या</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">हमेशा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">अकेला</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">ही</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">चना</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">होगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">फोड़ने</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">को</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">भाड़</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्या</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">कोई</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">साथ</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">देगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">जब</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">चलूँगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">रोकने</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">पतझार</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">?</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्या</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">कोई</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">कर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">बढ़ेगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">जब</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">बढूँगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">थामने</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">पतवार</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">?</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">प्रश्न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">पर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">प्रतिप्रश्न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">है</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">,</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">प्रतिप्रश्न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">पर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">फिर</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">प्रश्न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">है</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">क्या</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">कभी</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">मैं</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">पा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">सकूंगा</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">इन</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">सवालों</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">के</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">जवाब</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">?</span><br />
<span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">एक</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">यह</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">भी</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">प्रश्न</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);"> </span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">है</span><span style="color: rgb(51 , 51 , 255);">। </span></div>
sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2810308183079667744.post-55172724184715797432008-12-09T06:22:00.000-08:002008-12-09T06:30:44.586-08:00shubharambhसर्वे भवन्तु सुखिनः, सर्वे सन्तु निरामयः<br />सर्वे भद्राणि पश्यन्तु, माँ कश्चित्दुख भाग भवेत्<br /><span class=""></span><br /><span class="">यही इच्छा है कि विश्व में शान्ति हो। क्लेश दूर हों। संताप मिटे। </span><br /><span class="">सबसे बड़ा सवाल तो येही है कि आखिर कैसे?</span><br /><span class="">सोचते हैं और लिखते हैं।</span><br /><span class="">शुभ रात्रि। </span>sudeshhttp://www.blogger.com/profile/15018522576819723375noreply@blogger.com0